“حەشدی شەعبی کار بۆ ئەوە دەکات، کەرکوک لەژیر دەستی پێشمەرگە دەربهێنێت”
نوچەنێت: سیاسەتەکانی مالیکی بووە هۆی ئەوەی داعش دەستبەسەر ناوچەسونییەکاندا بگرێ، داعش گەشتە سنورەکانی کوردستان و دوای جێگیربوونی پەلاماری کوردستانیدا.
ئێستا داعش بووەتە هۆی دروستبوونی حەشدی شەعبی، کەهێزێکی شیعەیە، ئەم هێزە بەرەو سنورەکانی کوردستان دێ، داوای هاوکاری و هاوئاهەنگی لەگەڵ کورد دەکات.
خوێندنەوە چییە بۆ حەشدی شەعبی؟
مەترسی چییە لەسەر سنورەکانی کوردستان؟
بۆ داهاتوو، چاوەڕوانی چی پەیوەندییەک دەکرێ لەنێوان کوردو ئەو هێزەدا ؟
ئەگەر لەکوردستان لایەنێک پشتیوانی لەهاتنی ئەو هێزە بکات لەدەرەوەی یەکگرتووی سیاسی کورد، دەبێ چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەو لایەنە بکرێ؟
خەڵکی کوردستان و رۆشنبیران، چۆن دەتوانن رێگە لەو جۆرە تەعامولە بگرن؟
لەو بارەوە، راو پێشنیار چییە بۆ لایەنە سیاسییەکانی کوردستان، بۆ حکومەتی هەرێمی کوردستان؟
گۆران هەڵەبجەیی:
بەپێوەری یاساو سیستەمی سەربازی، هەر هێزێک لە دەرەوەی دامەزراوە سەربازیە فەرمیەکان بێت، ئەوە هیزێکی نایاساییە. کەواتە حەشدی شەعبیش بێگومان هێزێکی نایاساییە. هێزی نایاسایش دەکرێ بە پۆزەتیڤانە یا نەگەتیڤانە لێیی بروانین، ئەویش بەپێی ئەو ئەرک و مەهام و کارانەی ئەنجامی دەدەن. هەروەها تەمەنی هێزی نایاسایی یا مەلیشیا زۆر جار کورت خایەن بوووە، بە گۆی نەمانی ئەو مەبەستەی لە پێناویدا پەیدابووە، هیزەکەش نەماوە و تواوەتەوە.
هێزیکی سوپایی ڕێکخراو دەکری کۆنترۆڵ بکرێت و دسپلین تێدا ڕۆڵ ببینێت، بەڵام لە هێزیکی وەک حەشدی شەعبیدا، کۆنترۆڵ کردن ئەستەمە، بە تایبەتیش کە لە جۆرەها هێزی سەربە چەندین لایەن پێک هاتوون. هەروەها ڕوویداوە هێزەکانی دەرەوەی دامەزراوە سەربازیەکان زۆر جار کاری نا ئینسانی و دژبە مرۆڤایەتیان ئەنجام داوە، وەک کووشتنی خەڵکی سڤیل، تالانی و سوتاندن. جا بێگومان حەشدی شەعبیش بەدوور نەبوون و نابن لەم کردەوەانە .وە گیانی تۆڵەسەندنەوە لە نیویاندا لە ئاستێکی باڵادایە.
ئەم هێزە مەترسیدارن بۆ سەر کوردستان، بەوەی بەر لە هەموو شت زۆربەیان هەستی دوژمنایەتی و تۆڵە سەندنەوە دەیانبزوێنێت، زۆربەیان نەخوێندەوارن یا لە ئاستێکی ڕۆشنبیری زۆر لاوازدان، لە کەلتووریاندا شتێک نیە بە نێوی رای جیاواز و پێکەوەژیان و بەرامبەر قەبوڵکردن. هەستی مەزهەبی زۆر زاڵە بەسەریاندا ، هەوڵدەدەن تا بۆیان بکرێت سنووری مەزهەبەکەیان فراوان بکەن، گرنگ نیە بەلایانەوە ئەو فراوانبوونە لەسەر حسابی مەزهەبێک یا نەتەوەیەکی دیکەش بێت، بۆیە هەرگیز خۆشحاڵ نین بەو دۆخەی لە کوردستاندا هەیە.
مەترسیەکی دیکە ئەوەیە، ئەو شوێنانەی یاسای 140 دەیانگرێتەوە کە ئیستا لە دەستی پێشمەرگەدان، دەیانەوێت لەژیر دەستی پێشمەرگە دەریان بهێنن، بە تایبەتی کەرکوک کاریشی بۆ دەکەن، ئەوان هاتوون گێچەڵ بە کورد بگێڕن، نەهاتوون گوڵ پێشکەش بە پێشمەرگە بکەن، بۆیە هەرگیز چاوەڕێیی شتێکی باشیان لی ناکرێت.
ئیمە وەک کورد خاوەنی هێزی خۆمانین، گەر یەک هەڵوێستی و یەک ڕێزی هەبێت دەتوانرێ بە باشی پاریزگاری لە سنوورەکانمان بکرێت، وەک تا ئیستا کراوە، جا بەرای من دەبی کورد تا پێی دەکرێت خۆی لەو هێزانە بەدوور بگرێت، هەرگیز بەهانە نەدات بەدەستەوە تا دەستنەخەنە نێو کاروباری کوردستان یا ناوچە دابراوەکان. گەرەکە هێزی پێشمەرگەو سەرکردایەتی کورد بە هێمنی و عەقڵانی مامەڵەیان لە گەڵدا بکەن. خۆگەر گێچەڵیان گێڕا[ کە من بەدووری نازانم] ،ئەوە چار نیە دەبێ بەرپەرچیان بدرێتەوە و بەجۆرێک تەمێ بکرێن کە هەرگیز دووبارەی نەکەنەوە.
بەهۆی ئەوەی لەکوردستان دەسەڵاتی فعلی بە دەست دوو حیزبەوەیە، کە یەکێتی و پارتین، ئاساییە تێروانین و مامەڵەشیان بۆ مەسەلەکان جیاوازبێت. بەڵام کێشە ئەوەیە ئەم جیاوازیە هەندێک جار لە ئیجماعی نەتەوەیی دەردەچێت زیانمان پێ دەگەیەنێت .
من و زۆرێک لە خەڵکی کوردستان هەست دەکەین، تاڕادەیەک یەکێتی نەرمترە بۆ مەمەڵەکردن لەگەڵ حەشدی شەعبیدا، وەک لە ڕاگەیاندنەکاندا باس دەکرێت، هەندێک ڕێکەوتنی ژیر بە ژیر لەنیوان یەکێتی و ئەو هێزانەدا ڕویداوە. گەر ئەمانە ڕاست بن، ئەوە کارێکی باش نیەو لە ئایندەدا دەرکردنیان زۆر زەحمەت دەبێت لەو شوێنانەی بە پێیی ئەو ڕێکەوتنانە نیشتەجی کراون کە خاکی کوردستانن.
وەک زانراوە، ئەو شوێنانەی مۆڵگەی ئەو هێزانەی تێدایە، هیچ پاساوێک نایان گرێتەوە، نەشیعە نشین و نە نزیکن لە بەرەکانی جەنگەوە. واتە لە ڕووی جەنگەوە هیچ گرنگ نین، بەڵکو تەنها بۆ مانەوەو ئیستفزازکردنی کوردە. جا گرنگە بە دیالۆگ هاوکات بە نیشاندانی مەترسی بوونی ئەو هیزە لەوکوردستان ڕوون بکرێتەوە، کە ناکریت هیچ هێزیک بەتەنها بڕیاری مەترسیدار و هەستیار بدات و ڕێکەوتن لەگەڵیاندا ئەنجام بدات، چونکە وەک ئاماژەم پێدا ئەو ڕێکەوتنانە بۆ ئایندە زۆر مەترسیدار دەبن.
گرنگە ئەو لایەنە لە مەترسی ئەو هیزانە بەئاگابێت، چونکە بەرای من نە سەحوە نە حەشدی شەعبی و نە سوپای عێراق، هەرگیز جێگەی متمانە نێن و بە مەرامی شاراوە و هەندێک جار بە ئاشکرا تەعامل لەگەل کورددا دەکەن و بەردەوام لە هەوڵی شکستپێهێنانی ئەو ئەزموونەن کە ئێستا لە ئارادایە.
هاوکات گەرەکە توێژی ڕۆشنبیران و خەڵکی کوردستان فشار بجەنە سەر هەر لایەنیک کە مامەلەی ژیربەژیر یا ئاشکرا لەگەڵ ئەو هێزانەدا دەکات، تا دوور بکەوێتەوە لەو جۆرە هاوکارییە کە لە ئەنجامدا زیان بە کورد دەگەیەنێت.
حەشدی سەعبی هێزێکی شیعە مەزهەبە لە چەندین گرووپ پێکهاتوون کەتەنها شتێک پێکەوە گرێیان دەدات دژایەتی کردنی سوونەیە بە ئاشکراو، کورد بەنهێنی.
وێرای ئەمە من وای بۆدەچم هێزێکی دەرەکی کە ئێرانە ڕۆڵی هەبووە لە دروستکردن و ئاراستەکردنیاندا، دیارە ئیران هەرگیز دۆستمان نەبووەوە و نابێت ،جا پێدەچێت یەکێک لە ئەجنداکانی ئیران بۆ درووستکردنی حەشدی شەعبی، گێچەڵ و ئاژەوە نانەوە بێت بۆ کورد، ئەوەیش وەک پێشتر ئاماژەم پێدا،هاتنە نیو ئەو شوێنانەیە کە خاکی کوردستانن و ئێستا پێشمەرگە کۆنترۆڵی کردوونەتەوە، بۆیە گرنگە حیزبەکان و حکومەتی هەرێم مەسەلەی حەشدی شەعبی بە جددی وەربگرن،.
بەدووری نازانم پاش نەمانی داعش کێشەی نێوان کوردو ئەم هێزانە بێتە ئاراوە. جا پێوستە هەر لە ئێستاوە حکومەتی هەرێم بۆ تەعامل کردن لەگەل ئەم هێزدا، سیاسەتێکی بەرنامە داڕێژراو پیادەبکات و هەموو ئەگەرێک لەبەرچاو بگرێت. بەداخەوە لە کاتی خۆیدا بە هۆی نەبوونی سیاسەتێکی ڕوون و بەرنامەیەکی تۆکمە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی داعش، زیانی زۆرمان پێکەوت، تا کورد خۆی کۆکردەوە گیانێکی زۆرمان بەخشی و زیانەکانمان فراوانتر بوون، بۆیە گرنگە ئەو ئەزموونە تاڵە لە پرسی حەشدی شەعبیدا دووبارە نەبێتەوە و کورد خۆی بۆ ئامادە بکات، بەجۆرێک کە هەموو پێشهاتێک بەهەند وەربگیرێت.
